Deze gearchiveerde website ‘De Vlaamse primitieven' wordt tijdelijk niet meer geactualiseerd. Bepaalde functionaliteiten (vb. gericht zoeken in de collectie) zijn hierdoor mogelijk niet meer beschikbaar. Nieuwsupdates over de Vlaamse primitieven verschijnen voortaan op vlaamsekunstcollectie.be. Vragen over deze website? Neem contact op via info@vlaamsekunstcollectie.be.

Nieuwe versie 'Closer to Van Eyck'

De nieuwe versie van de website 'Closer to Van Eyck', met beelden van de recent gerestaureerde schilderijen, nieuwe video's en educatief materiaal, biedt de bezoeker nu een nog rijkere beleving van het Lam Godsveelluik. De website is een initiatief van het Getty en het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK/IRPA, Brussel), in samenwerking met het Gieskes Strijbis Fonds in Amsterdam.

Twee derde van het Lam Gods werd de voorbije jaren gerestaureerd door een team van hooggekwalificeerde restauratoren van het KIK. De eerste fase - op de buitenste panelen, zichtbaar als het altaarstuk gesloten is - was in 2016 afgerond. In december vorig jaar werd een nieuwe mijlpaal bereikt met de voltooiing van de tweede fase: die omvat de restauratie van de Aanbidding van het Lam, en de resultaten daarvan zijn nu in al hun glorie te zien op de vernieuwde website. Het team van het KIK legde de behandeling integraal vast met fotografische en wetenschappelijke documentatie in ultrahoge resolutie. 

Nieuwe foto's na behandeling op 'Closer to Van Eyck' tonen veel van de geschilderde scènes zoals ze oorspronkelijk bedoeld waren. Denk maar aan het centrale motief van het Lam, dat in de zestiende eeuw werd bedekt met een meer neutrale figuur. Interdisciplinair onderzoek maakte het mogelijk om deze overschildering te verwijderen, waardoor Van Eycks menselijke Lam je terug in al zijn intensiteit aanblikt.

 Voor restauratie (met de 16de-eeuwse overschildering nog aanwezig) Tijdens restauratie (het originele Lam van de Van Eycks uit 1432, voor retouche) Na retouche (het eindresultaat van de restauratie)

Op 'Closer to Van Eyck' zijn hogeresolutiebeelden voor, tijdens en na restauratie beschikbaar om deze transformatie zelf te beleven. Het online inzoomen op details geeft een inzicht in de fabelachtige precisie en de even spontane als vaste hand van de meester. De speling van het licht op metalen, planten, haar en huid en texturen wordt met ongeëvenaarde zorg afgebeeld. Niet minder dan 75 verschillende plantensoorten in het werk kunnen nu door botanici worden geïdentificeerd en de schaduwweergave van bladeren, bomen en struiken biedt een wonderlijk gevoel van diepte en driedimensionaliteit.

Detail van de Heremieten, na restauratie
Detail van de Heremieten, na restauratie
Zelfs de grond vertoont ongeziene nuances, van zompige modder tot zacht zand en harde rotsen bezaaid met edelstenen, kristallen en koraal. De reiniging bracht ook minutieus gedetailleerde gebouwen aan het licht die eeuwenlang verborgen waren onder lagen van overschildering. 

Nieuwe beelden met infraroodreflectografie (IRR) voeren de kijker dwars doorheen het verfoppervlak naar de ondertekening: de eerste stadia van het ontwerp van de composities waarin zich het creatieve proces van de kunstenaar ontvouwt. 

 Het infrarood reflectogram links toont de gedetailleerde ondertekening van de figuren en de onderschildering van het gebladerte. Vergelijking met het beeld rechts geeft inzicht in het creatieve proces van de kunstenaar. De twee bomen in het midden waren aanvankelijk niet voorzien. Pas nadat de Van Eycks de luchtpartij hadden geschilderd, besloten ze de bomen toe te voegen.
Detail van de Pelgrims: Het infrarood reflectogram links toont de gedetailleerde ondertekening van de figuren en de onderschildering van het gebladerte. Vergelijking met het beeld rechts geeft inzicht in het creatieve proces van de kunstenaar. De twee bomen in het midden waren aanvankelijk niet voorzien. Pas nadat de Van Eycks de luchtpartij hadden geschilderd, besloten ze de bomen toe te voegen.

Op de website kan je ook het rijkelijk geïllustreerde behandelingsverslag van fase 2 downloaden. Daarmee krijg je een transparante inkijk in het besluitvormingsproces van deze complexe restauratiebehandeling. 

Meer informatie
closertovaneyck.be

Bekijk hier alle partners van het project.

(nieuwsbericht 27 augustus 2020)