Documentairereeks 'Geheimen van het Lam Gods' op Canvas

‘Geheimen van het Lam Gods’ is een documentaire over de restauratie van het meesterwerk van Jan en Hubert van Eyck. Canvas volgde het hele restauratieproces in het restauratieatelier in het Museum voor Schone Kunsten Gent. Restaurateurs, experten en liefhebbers vertellen hoe de restauratie de inzichten over Jan en Hubert van Eyck veranderd heeft en welke geheimen van het Lam Gods nu ontsluierd zijn. 

In oktober 2012 begonnen acht restaurateurs van het KIK (Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium) aan de restauratie van het Lam Gods, het wereldberoemde schilderij van Jan en Hubert van Eyck. Een team van wetenschappers volgde de werken nauwlettend op de voet. 

Aflevering 1: Jan van Eyck en de plooi van Johannes

De opdracht was bij aanvang heel bescheiden: de fel vergeelde vernissen verwijderen, losse verfschilfers terug vastzetten en slechte retouches verbeteren. Pas na anderhalf jaar ontdekken de restaurateurs dat de panelen van het Lam Gods zwaar overschilderd zijn, sommige zelfs tot 70%. Hoe komt het dat niemand dat ooit gezien heeft? Wat moet er met die overschilderingen gebeuren? Wie neemt die beslissing?

Langzaam verwijderen de restaurateurs de overschilderingen en onthullen ze het Lam Gods zoals Van Eyck het heeft bedoeld, met de juiste diepte, de perfecte plooival van de mantels en de sprekende kleuren. In de eerste aflevering toont de Nederlandse kunstenares Charlotte Caspers ons in haar atelier wat het genie van Van Eyck precies inhoudt. 

Aflevering 2: Hubert van Eyck en de kuisvrouw van Filips De Goede

Dé ontdekking van de restauratie is het feit dat het kwatrijn - de Latijnse tekst op de houten lijst van het Lam Gods - origineel is. Wat zegt dat over het aandeel van Hubert van Eyck? Wie heeft wat geschilderd?  

In de tijd van Van Eyck wist waarschijnlijk iedereen wat het Lam Gods moest voorstellen, maar wij kijken er met andere ogen naar. Wat stelt het Lam Gods voor? En waarom weten we zo weinig over Hubert van Eyck? Professor Jan Dumolyn duikt met ons in de Gentse stadsarchieven.

Aflevering 3: Het lam, de duif en de rechterborst van Eva

Ook het centrale paneel met De Aanbidding van het Lam Gods blijkt zwaar overschilderd te zijn – tot het iconische lam toe. Waarom werd het lam overschilderd? Wat moet er met de duif gebeuren die niet van Van Eyck zou zijn? Welke gebouwen zijn er tevoorschijn gekomen waarvan niemand vermoedde dat ze onder de overschilderingen zaten? Was Van Eyck echt zo’n meester in realistisch schilderen? Wat dan met de rechterborst van Eva? En heeft Van Eyck de skyline van Gent geschilderd of een imaginaire stad? Marie-Christine Lalleman, voormalig stadsarcheologe, gidst ons door het Gent van de Van Eycks.

Meer informatie

Vanaf zondag 16 februari op Canvas en meteen integraal op VRT NU.