Triptiek met de marteling van de heilige Erasmus

De opdrachtgever van dit werk is mogelijk Gerard de Smet (+ 1469), meester van de kapittelschool en lid van de Broederschap van het Heilig Sacrament. Het werk was zeker vanaf 1475 in het bezit van de broederschap.

Op het middenpaneel is de marteling van de heilige Erasmus, bisschop van Antiochië (+303), voorgesteld. Hij ligt languit op het marteltuig, met zijn hoofd naar links. Zijn voeten zijn samengebonden en zijn handen naast zijn lichaam vastgemaakt op de plank. Hij draagt enkel een witte lendendoek. Zijn zwarte kleed ligt samengevouwen onder zijn hoofd. Links op de grond staat zijn bisschopsmijter. Aan het hoofd- en voeteneinde van het marteltuig bedienen twee beulen de windas, waardoor de darmen van de martelaar uit zijn lichaam worden getrokken. Centraal op het middenplan staat een rechter die gelaten toekijkt. Achter hem staan drie mannen die alledrie een andere richting uitkijken. De man links heeft zich zelfs een kwartslag van het gebeuren weggekeerd. Het tafereel is gesitueerd in een weids landschap, links en rechts geflankeerd door rotspartijen.

Op het linkerluik is de heilige Hiëronymus als kardinaal voorgesteld. Hij draagt een rood kardinaalsgewaad en rode hoed. Hij houdt een boek en een kruisstaf vast en aan zijn voeten zit de leeuw, zijn gebruikelijke gezel. Volgens de legende bevrijdde hij deze leeuw van een doorn in de poot, toen hij nog als kluizenaar in Antiochië leefde. Het landschap waarin hij staat, is het verlengde van dat op het middenpaneel. Hij kijkt toe terwijl Erasmus gemarteld wordt.

Op het rechterluik is de heilige Bernardus van Clairvaux voorgesteld, gekleed in een witte cisterciënzerpij met daarover een zwart scapulier met zwarte kap. Op zijn hoofd draagt hij een rood hoofddeksel. Hij houdt een boek vast in de linkerhand en een bisschopsstaf in de rechter. Aan zijn voeten ligt een makke duivel in ketenen, een verwijzing naar zijn overwinning op de verleiding. Ook op dit paneel loopt het landschap van het middenpaneel door en kijkt de heilige toe op de marteling van Erasmus.