Deze gearchiveerde website ‘De Vlaamse primitieven' wordt tijdelijk niet meer geactualiseerd. Bepaalde functionaliteiten (vb. gericht zoeken in de collectie) zijn hierdoor mogelijk niet meer beschikbaar. Nieuwsupdates over de Vlaamse primitieven verschijnen voortaan op vlaamsekunstcollectie.be. Vragen over deze website? Neem contact op via info@vlaamsekunstcollectie.be.

Heilige Barbara van Nicodemië

Kunstenaar: 
Jan van Eyck
Biografie: 

Maaseik 1380/ 1400 - Brugge 1441

Datering: 
1437
Materiaal: 
olieverf
Afmetingen: 
18 cm x 31 cm
Inventarisnummer: 
410
Museum:
Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
Categorie:
Categorie A: Vlaamse primitieven
Subcategory:
15e eeuw Heiligen
Trefwoord:
Religieuze voorstellingen

Barbara was de enige dochter van een Syrische edelman, die opgesloten werd in een toren zodat niemand haar kon zien. Toen haar vader haar wilde uithuwelijken, verzette ze zich. Om haar te overtuigen, kreeg ze toestemming om af en toe de toren te verlaten. Daarop bekeerde Barbara zich tot het christendom. Haar vader was woedend, maar ze weigerde haar geloof af te zweren. Men folterde haar, maar 's nachts genazen haar wonden op miraculeuze wijze. Daarom onthoofdde de vader zijn dochter, maar na deze daad begon de aarde te beven en de man werd door de bliksem getroffen.
Op het werk bladert Barbara in een gebedenboek. In haar linkerhand houdt ze een palmtak. Ze draagt een ruimvallend kleed waarvan de plooien breed uitwaaieren. Achter haar verrijst een gotische toren, eromheen krioelen talrijke figuurtjes.
Sommigen beschouwen dit werk als een grisaille of een zelfstandige tekening. Karel Van Mander schrijft in zijn Schilder-Boeck dat het een ondertekening is. Enkel de luchtpartij werd ingekleurd. Dit werk is het oudste onvoltooid gebleven paneel in de schilderkunst van de Nederlanden.