Expo 'Van boomstam tot altaarstuk'

De wisselende tentoonstelling Van boomstam tot altaarstuk belicht het dendrochronologische onderzoek van De aanbidding van het Lam Gods geschilderd door de Gebroeders Van Eyck. Hierbij kan via de jaarringen in de planken de datum van de boomkap achterhaald worden. Ook kan vastgesteld worden of meerdere planken uit eenzelfde boom kwamen. Dit interdisciplinair onderzoek levert argumenten op die belangrijk zijn voor de discussie over het grote vraagstuk: "Wie van de gebroeders Van Eyck heeft welke interventies wanneer gedaan?"

Daarnaast tonen gedetailleerde radiografieën de vele aanpassingen van het veelluik. De houten panelen en de lijsten werden in de loop van de geschiedenis herhaaldelijk gedemonteerd, verplaatst, doorgezaagd of van vorm veranderd. Deze ingrepen lieten hun sporen na. Een opmerkelijke ingreep was het doorzagen van de zijpanelen.

Het onderdeel Studie van de structurele toestand van het Lam Godsretabel onderzoekt de werkmethodes van de Van Eycks en het oorspronkelijke uitzicht van de panelen. Bijzondere aandacht gaat naar de gevolgen voor de panelen en verflagen van de verschillende aanpassingen en restauraties en van de schommelingen van temperatuur en vochtigheid. Op basis hiervan wordt een optimale structurele behandeling van de panelen voorgesteld.

In de 15e-eeuwse Vlaamse schilderkunst maakte de beschilderde of vergulde lijst integraal deel uit van het kunstwerk. Jammer genoeg werden weinig voorbeelden overgeleverd. Toch zijn er verschillende schilderijen van Jan van Eyck die hun originele gepolychromeerde lijsten hebben bewaard. Zie bijvoorbeeld de reconstructie van de lijsten tijdens het huidige conservatie-restauratieproject in het Museum voor Schone Kunsten in Gent.

Ten slotte bestaan er meerdere kunsthistorische hypotheses over de oorspronkelijke opstelling van het veelluik in de Vijdkapel; ze worden gedocumenteerd aan de hand van sporen in de architectuur, op de panelen en op de lijsten zelf.

Samenstelling: Dr. Annick Born (UGent)

Expo Van boomstam tot altaarstuk
Tot 28 juni 2015
Caermersklooster Gent

(Nieuwsbericht 6 november 2014)