Expo 'Mystieke Muziek' in Caermersklooster

In de expo ‘Mystieke Muziek' in het Caermersklooster in Gent wordt dieper ingegaan op de muziek in het ‘Lam Gods' van de gebroeders Van Eyck. Een expo over het lied van de engelen, hemelse klanken, en mystieke muziek.

Twee panelen van de gebroeders Van Eyck laten figuren zien die zowel engelachtig als menselijk zijn. Op het paneel links, tussen Adam en Maria in, staan zangers bij een lezenaar met manuscript. Op het paneel rechts, tussen Eva en Johannes de Doper, speelt iemand op een klein orgel. Twee anderen, met harp en vedel, kijken toe.

Zingende en musicerende engelen stijgen uit boven de concrete, dagelijkse muzikale praktijk. De hemelbewoners zingen en spelen muziek die voor mensenoren niet hoorbaar is, mooier dan wat op aarde gemaakt kan worden. Het is hemelse muziek waarvan de mens zich gewoon geen voorstelling kan maken. Omdat de engelen echter ook zeer menselijk voorgesteld worden, werken ze mee aan het overbruggen van de afstand tussen die onkenbare hemelse liturgie, en de klinkende liturgie hier op aarde.

De vocale muziek van de christelijke kerk heeft een enorme beweging gemaakt richting polyfonie. Het gregoriaans was de basis van de dagelijkse liturgie, maar voor feestelijke gelegenheden kon zich de meerstemmigheid niet rijk genoeg ontwikkelen.
De zangers van de vijftiende eeuw, ook diegenen die zich toelegden op polyfonie, waren in de eerste plaats doordrongen van het Latijn en van de gregoriaanse liturgie. Als de Van Eycks zingende engelen afbeelden, dan zijn dat ongetwijfeld zo'n zangers: ze zingen gregoriaans, ze zingen polyfonie. Het repertoire van het wereldlijke chanson is hen ook goed bekend.

Hoe gaan we vandaag om met de muziek uit de vijftiende eeuw? Is de orgelspeler hen aan het begeleiden, en zullen de engelen met harp en met vedel straks nog meer ondersteuning bieden? Op welke wijze zijn muzikale voorstellingen van meer dan vijfhonderd jaar oud nog inspirerend voor musici van vandaag? En wat kan een instrumentbouwer doen om de orgelkunst van de late middeleeuwen beter te begrijpen? Het zijn vragen die beantwoord worden door instrumentenbouwer Andrzej Perz (Hogeschool Gent) en Hendrik Vanden Abeele (Alamire Foundation en Ensemble Psallentes).

Expo 'Mystieke Muziek'
Van 10 september 2015 tot 3 april 2016
Caermersklooster, Vrouwebroersstraat 6, 9000 Gent
Meer info

(Nieuwsbericht 10 september 2015)