RELIGIE: Hemel en hel

In het Nieuwe Testament wordt voortdurend verwezen naar de opstanding uit de dood en het eeuwig leven, voorbehouden voor de volgelingen van Jezus. Bij Hans Memling en Hugo van der Goes wacht Christus in de hemel op de komst van zijn moeder. De tenhemelopneming van Maria is dan ook een favoriet onderwerp.

In het evangelie van Johannes staat dat, zonder weer geboren te worden door water en de heilige geest, de mens de hemel niet kan betreden. De sacramenten zijn instrumenten die deze weg mogelijk maken: van het doopsel dat de mens van de erfzonde bevrijdt, tot de laatste sacramenten die vergiffenis schenken.

Ook bij portretten verwijst men vaak naar het eeuwig leven. Voorbeeld hiervan zijn de kersen als hemels voedsel op het dubbelportret van de Meester van Frankfurt.

Het Laatste Oordeel laat zien dat niet iedereen naar de hemel gaat. Ieder wordt afgewogen en voor hen die niet voldoen, is er de weg naar de hel. Bij Bosch wordt de hemel op het linkerpaneel en de hel op het rechterluik voorgesteld.

Nanny Schrijvers